หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์แผงกลาบาต ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน

วันอาทิตย์ เดือน ๕ แรม ๙ ค่ำ ปีวอก อัฐศก ด้วยพระยาพิพัฒนโกษา รับพระราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า เจ้าเมืองมะริกันแต่งให้แอศแมนรอเบ็ดกับฝรั่งมีชื่อเข้ามาเฝ้าทูลฯ จะได้ตั้งริ้วกลาบาตให้เกณฑ์ทำแผงราชวัติสูง ๑ ศอก ๖ นิ้ว ยาว ๖ ศอก มีเม็ดสำหรับเหมือนอย่างแต่ก่อนนั้น แลให้ผู้ต้องเกณฑ์ทั้งนี้เร่งทำแผงกลาบาตทาแดงให้งามดี กำหนดจะตั้งวันใด จะหมายบอกมาครั้งหลัง ตามรับสั่ง

เกณฑ์ ตำรวจในชาย ๑๒ (คน) ขวา ๑๒ (คน) (รวม) ๒๔ คน ตำรวจใหญ่ซ้าย ๑๒ (คน) ขวา ๑๒ (คน) (รวม) ๒๔ คน ตำรวจนอกซ้าย ๑๒ (คน) ขวา ๑๒ (คน) (รวม) ๒๔ (คน) สนมทหารซ้าย ๑๒ (คน) ขวา ๑๒ (คน) (รวม) ๒๔ (คน) ทหารในซ้าย ๒๐ (คน) ขวา ๒๐ (คน) (รวม) ๔๐ (คน) บ้านใหม่ ๑๔ (คน) โพเรียง ๑๔ (คน) เกณฑ์หัดอย่างฝรั่ง ซ้าย ๖ (คน) ขวา ๖ (คน) (รวม) ๑๒ (คน) สนมกลาง ซ้าย ๖ (คน) ขวา ๖ (คน) (รวม) ๑๒ (คน) อาสาเดโช ๖ (คน) อาสาท้ายน้ำ ๖ (คน) อาสาซ้าย ๖ (คน) ขวา ๖ (คน) (รวม) ๑๒ คน เขนทองซ้าย ๖ (คน) ขวา ๖ (คน) ขวา ๑๐ (คน) (รวม) ๑๘ (คน) อาสาญี่ปุ่น ซ้าย ๘ (คน) ขวา ๑๐ (คน) (รวม) ๑๘ (คน) อาสาใหม่ ซ้าย ๖ (คน) ขวา ๖ (คน) (รวม) ๑๒ (คน) ทำลุ ซ้าย ๖ (คน) ขวา ๖ (คน) (รวม) ๑๒ (คน) วิเศษซ้าย ๑๒ (คน) ขวา ๑๒ (คน) (รวม) ๒๔ (คน) เกณฑ์หัดแสงปืน ๑๖ (คน) กองกลางซ้าย ๑๒ (คน) ขวา ๑๒ (คน) (รวม) ๒๔ (คน) ล้อมวัง ๒๐ (คน)

คัดจากหมายรับสั่ง ร. ๓ จ.ศ. ๑๑๙๘ เลขที่ ๒ สมุดไทยดำ

  1. ๑. ตามที่ปรากฏในกฎหมายตราสามดวง เป็นกรม ๆ หนึ่งในฝีพาย มีชื่อว่าทองแขวนฟ้าบ้านใหม่ มีหลวงอไภยเสนาเป็นเจ้ากรม ขุนกระชาพล เป็นปลัดกรม ส่วนโพธิเรียง มีชื่อว่า โพธิเรียงบ้าบิ่น มีหลวงสุเรนทรวิชิตเป็นเจ้ากรม ขุนฤทธิพิชัยเป็นปลัดกรม

  2. ๒. เห็นจะหมดตัวตั้งแต่สมัยอยุธยาแล้ว (ดูรายละเอียดในรัชกาลพระเจ้าทรงธรรม) สมัยรัตนโกสินทร์มีแต่ชื่อปรากฏ แต่ไม่ใช่ชาวญี่ปุ่นดำรงตำแหน่ง เป็นคนไทยทั้งสิ้น

  3. ๓. ช่างซึ่งทำหน้าที่รื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง

  4. ๔. ทหารรักษาป้อมปราการ เป็นทหารชาวญวนและเขมรที่เข้ารีต จัดมาฝึกหัดเป็นทหารปืนใหญ่ขึ้นในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ และชาวมอญฝึกหัดเป็นทหารปืนเล็ก ขึ้นกับสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ เมื่อครั้งยังเป็นพระยาศรีสุริยวงศ์ โดยให้ฝึกหัดอย่างฝรั่ง ตามตำราที่มิชชันนารีอเมริกันแปลจากภาษาอังกฤษ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ