- คณะกรรมการชำระประวัติศาสตร์ไทยและจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ และโบราณคดี สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
- บันทึกข้อความ
- คำนำ
- ๑. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีอุปราชาภิเษกพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นศักดิพลเสพ
- ๒. หมายรับสั่ง เรื่อง การพระบรมศพสมเด็จพระอมรินทรามาตย์
- ๓. หมายรับสั่ง เรื่อง มีแจงบนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
- ๔. หมายรับสั่ง เรื่อง พระองค์เจ้าไม้เทศสิ้นพระชนม์
- ๕. หมายรับสั่ง เรื่อง จารึกพระสุพรรณบัฏทองเนื้อ ๔ สองขา
- ๖. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ทำข้าวยาคูถวายพระสงฆ์ในพระราชพิธีสารท
- ๗. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระทงของคาวของหวานถวายพระสงฆ์ในการสมโภชพระรัตนตรัย ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
- ๘. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีพลีกรรมบวงสรวงเทวดารักษาพระเศวตฉัตร
- ๙. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เรือเข้ากระบวนแห่ ขึ้นไปรับพระบาง พระแทรกคำ พระฉันสมอ และพระบรมธาตุ ลงมาวัดเขียน
- ๑๐. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระบวนเรือเสด็จขึ้นไปรับ พระบาง พระแทรกคำ พระฉันสมอ พระบรมธาตุ ที่วัดเขียน ลงมากรุงเทพฯ
- ๑๑. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธานิมนต์พระสงฆ์ฉันขนมเบื้องในพระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน
- ๑๒. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงศพหม่อมทองคำ บุตรท้าวอินทรสุริยา ณ เมรุวัดสุวรรณาราม
- ๑๓. หมายรับสั่ง บัญชีมหาบังสุกุล ศพหม่อมทองคำ
- ๑๔. หมายรับสั่ง เรื่อง รับปืนคาบศิลาจากขุนภักดีภูมินทร์ นายกองเมืองพรหม
- ๑๕. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เตรียมงานพระศพกรมหมื่นนเรศร์โยธี
- ๑๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เตรียมกระบวนแห่พระอังคารและพระอัฐิกรมหมื่นนเรศรโยธีไปลอยและกลับวัง
- ๑๗. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ปิดทำนบปากคลองบางขุนเทียน
- ๑๘. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกพายเรือกลองแขกนำเสด็จฯ
- ๑๙. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกเข้ากระบวนแห่นาคหลวง พระเจ้าลูกเธอ พระเจ้าหลานเธอ ในกรมพระราชวังบวรฯ ทรงผนวช
- ๒๐. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกยกสำรับคาวหวาน งานอุปสมบทข้าราชการเป็นนาคหลวง
- ๒๑. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกหงายเรือพระที่นั่ง
- ๒๒. หมายรับสั่ง เรื่อง เสด็จฯพระราชทานเพลิงศพพระนมเกษ ที่เมรุวัดอรุณราชธาราม
- ๒๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงพระศพพระโอรสในพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ
- ๒๔. หมายรับสั่ง เรื่อง จารึกพระราชสาส์นออกไป ณ กรุงปักกิ่ง
- ๒๕. หมายรับสั่ง เรื่อง ปิดทำนบกั้นน้ำ ที่ตำบลวัดเลาและที่ตำบลบางขุนเทียน
- ๒๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ยกช่อฟ้าใบระกา วัดอรุณราชธาราม
- ๒๗. หมายรับสั่ง เรื่อง กำหนดการสมโภชพระพุทธรูปทองคำถม และมีพระธรรมเทศนาสังคายนาในพระราชพิธีสารท
- ๒๘. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงศพเจ้าคุณแก้ว ที่เมรุวัดสุวรรณธาราม
- ๒๙. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เกณฑ์คนสานขวดใช้ในการฉลองวัดโอรสราชธาราม
- ๓๐. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกสานกระจาด สำหรับถวายพระสงฆ์ในพระอารามหลวง
- ๓๑. หมายรับสั่ง เรื่อง สดับปกรณ์พระบรมอัฐิ ในพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย
- ๓๒. หมายรับสั่ง เรื่อง กำหนดงานฉลองวัดราชโอรส และพระอารามหลวงอีก ๙ พระอาราม
- ๓๓. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กว้าน ๆ เรือพระที่นั่ง
- ๓๔. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกกว้านเรือพระที่นั่ง
- ๓๕. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้ตั้งการพิธีจารึกพระนามพระพุทธรูปสูง ๖ ศอก ลงในแผ่นพระสุพรรณบัฏและบรรจุพระบรมธาตุ
- ๓๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้ตั้งพระราชพิธีโขลนทวาร ที่หน้าพระตำหนักแพ
- ๓๗. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้งดการทำพระราชพิธีโขลนทวาร ส่งกองทัพไปหัวเมืองปักษ์ใต้
- ๓๘. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้หมายบอกเจ้าพนักงานผู้ต้องเกณฑ์ ในการพระราชพิธีโขลนทวาร ส่งกองทัพไปปากใต้ให้ทราบทั่วกัน
- ๓๙. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีฉลองพระพุทธรูปประจำพระองค์สมเด็จพระศรีสุลาลัย ที่บนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
- ๔๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ต้อนรับแขกเมืองมริกัน ในพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย
- ๔๑. หมายรับสั่ง เรื่อง กำหนดการพระราชพิธีเลื่อนพระนามและตั้งกรมใหม่
- ๔๒. หมายรับสั่ง เรื่อง งานทรงผนวชหม่อมเจ้าเกษ บุตรเจ้าลิ้นจี่ ในกรมหลวงนรินทรรณเรศร์ ที่พระอุโบสถวัดหน้าพระธาตุ
- ๔๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีผนวช พระเจ้าน้อง พระเจ้าลูก พระเจ้าหลาน ข้าราชการ (รวม) ๑๕
- ๔๔. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เตรียมเครื่องประโคมและเครื่องบูชาพระธรรมเจ้า
- ๔๕. หมายรับสั่ง เรื่อง พิธีจารึกพระนามพระราชาคณะที่ได้เลื่อนขึ้น
- ๔๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เกณฑ์เจ้าพนักงานเตรียมงานรับทูตเมืองอเมริกา
- ๔๗. หมายรับสั่ง เรื่อง กระบวนแห่พระโกศพระบรมศพล้นเกล้าฯ กรมพระราชวังบวรฯ
- ๔๘. หมายรับสั่ง เรื่อง กระบวนแห่พระอังคารกรมพระราชวังบวรฯไปลอยที่วัดประทุมคงคา
- ๔๙. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงพระศพหม่อมเจ้าชายพระหน่อเจ้าคันธรส ณ วัดบางขุนพรหม
- ๕๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เลื่อนพระปลัดดีวัดสุวรรณธารามไปอยู่วัดสังข์กระจาย
- ๕๑. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานสิ่งของในการศพพระครูเมธังกร ณ เมืองชัยนาท
- ๕๒. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีถือน้ำและพระราชพิธีคเชนทรสนาน
- ๕๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงพระศพพระเจ้าหน่อในกรมขุนพิพิธภูเบนทร์
- ๕๔. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีบรรจุสิ่งของต่าง ๆ ในพระปรางค์ ๘ องค์ ที่หน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ ปีมะเมีย ฉศก จ.ศ. ๑๑๙๖
- ๕๕. เรื่อง บัญชีสิ่งของและรายการต่าง ๆ ในการพระราชพิธี บรรจุสิ่งของที่พระปรางค์ ๘ องค์ หน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
- ๕๖. หมายรับสั่ง เรื่อง โปรดให้มีพระธรรมเทศนาโพธิปักขิยธรรมบนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
- ๕๗. เรื่อง พระราชพิธีโสกันต์สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้าพระองค์น้อย
- ๕๘. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้กรมพระสัสดีหักบัญชีนายสัง เลกกรมหมื่นเสนีบริรักษ์
- ๕๙. หมายรับสั่ง เรื่อง พระยาเพชรบูรณ์ส่งไม้ยาง สำหรับทำวัดพระเชตุพนฯ
- ๖๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เจ้าพนักงานคลังสินค้ารับผลเร่ว
- ๖๑. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์แผงกลาบาต ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน
- ๖๒. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เกณฑ์นั่งกลาบาตถืออาวุธต่าง ๆ ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน
- ๖๓. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ข้าทูลละอองผู้ใหญ่ผู้น้อย ฝ่ายทหารและพลเรือนให้เข้าเฝ้าพร้อมกัน ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน
- ๖๔. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้หมายบอกข้าราชการแต่งตัวเข้าเฝ้าตามลำดับยศ และให้เจ้าพนักงานจัดเตรียมการต้อนรับแขกเมืองมะริกันให้พร้อม
- ๖๕. หมายรับสั่ง เรื่อง เสด็จออกรับเอดสแมนรอแบต แขกเมืองชาวมะริกัน ครั้งที่ ๒
- ๖๖. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระบวนแห่พระราชสาส์นไปเมืองมะริกัน
- ๖๗. หมายรับสั่ง เรื่อง อาราธนาพระสงฆ์ราชาคณะ ๒ รูป ไปอยู่วัดกัลยาณมิตร
- ๖๘. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงสถาปนาพระองค์เจ้าไพฑูรย์ เป็นกรมหมื่นสนิทนเรนทร์
- ๖๙. หมายรับสั่ง เรื่อง แห่พระมงคลหัสดินทร์ที่ล้มไปฝังที่ปากลัด
- ๗๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระสงฆ์ตั้งสวดพระพุทธมนต์ที่โรงช้างพระเทพกุญชร
- ๗๑. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธาจะให้พระภิกษุสามเณรสอบไล่พระไตรปิฎก
- ๗๒. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชปรารภให้พระภิกษุสามเณรเรียนพระปริยัติธรรม
- ๗๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชปรารภ ให้ประชุมพระราชาคณะ ๑๕ องค์ เพื่อจัดพระภิกษุสามเณรสอบไล่พระไตรปิฎก
- ๗๔. หมายรับสั่ง เรื่อง แห่เชิญเจ้าฟ้ามงกุฎฯ มาสถิตอยู่ ณ วัดบวรนิเวศฯ
- ๗๕. หมายรับสั่ง เรื่อง งานพระราชทานเพลิงศพ ที่เมรุวัดอมรินทาราม
- ๗๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธาให้ทำสลากภัตต์ถวายพระสงฆ์ ๒๐๐ รูป
- ๗๗. หมายรับสั่ง เรื่อง แขกเมืองคำเกิด เมืองมวน ที่เข้ามาสวามิภักดิ์ ถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา
- ๗๘. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กรมพระนครบาลสานกระจาด ในพระราชพิธีฝังอาถรรพณ์ป้อมเมืองสมุทรปราการและถวายผ้าป่า
- ๗๙. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธาให้อาราธนาพระสงฆ์ราชาคณะเข้ามารับไตรและรับพระราชทานฉัน ที่พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย
- ๘๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ตั้งโรงครัวในงานพระราชทานเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระศรีสุลาลัย
- ๘๑. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้กรมนาจ่ายข้าวสารซ้อมต้นกลาง ให้วิเสทหุงเลี้ยงคนในงานพระราชทานเพลิงศพพระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย
- ๘๒. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้จัตุสดมภ์ ๔ กรม จัดบันได ไม้เสียบผลกัลปพฤกษ์
- ๘๓. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระบวนแห่พระบรมศพสมเด็จพระศรีสุลาลัยไปประดิษฐานที่พระเมรุทอง
- ๘๔. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงตั้ง พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าชายศิริวงศ์ และพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงวิลาส เป็นกรมหมื่น
- ๘๕. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงศพ อุปฮาดเมืองมหาไชย ผู้ว่าราชการเมืองสกลนคร
- ๘๖. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีฉลองวัดอัปษรสวรรค์ และ ตั้งพระราชพิธีฝังอาถรรพณ์เมืองกาญจน์ฯ
- ๘๗. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งพระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าชายนวม เป็นกรมหมื่นฯ
- ๘๘. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีสัมพัจฉรฉินท์
- ๘๙. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ข้าราชการให้เข้ามานอนประจำซอง ในพระบรมมหาราชวัง
- ๙๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ กำหนดพระฤกษ์ ให้เจ้าพระยายมราช และ พระยาศรีพิพัฒน์ ยกกองทัพไปตีเมืองแขก ปักษ์ใต้
- ๙๑. หมายรับสั่ง เรื่อง หมายกำหนดการทรงผูกพัทธสีมาวัดเทพธิดาราม
หมายรับสั่ง เรื่อง พระองค์เจ้าไม้เทศสิ้นพระชนม์
ตอน ๑
ด้วย พระยาบำเรอภักดิ์รับพระราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า พระองค์เจ้าไม้เทศ๑ วังอยู่ตีนสะพานตรงวังหน้าสิ้นพระชนม์แล้ว กำหนดพระสงฆ์ ๑๖ รูป จะได้ตั้งสวดพระอภิธรรม ณ วันเดือน ๖ แรม ๑๕ ค่ำ เพลาค่ำ ครั้นถึง ณ วันเดือน ๗ ขึ้น ๓ ค่ำ เพลาเช้าพระสงฆ์ในเกณฑ์สวด จะได้รับพระราชทานฉัน ถวายไทยทานครั้งหนึ่ง นั้นให้สังฆการีนิมนต์พระสงฆ์สวดพระอภิธรรมคืนละ ๑๖ รูป รับเภสัชต่อวิเสทตั้งหัวท้ายหนังสือ น้ำชายาเสียงพระสวดพระฉัน ถวายพระสงฆ์ให้พอสวดและฉัน
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังศุภรัต ชาวพระคลังมหาสมบัติ เอาอาสนะ หมอน ม่าน กระโถน ขันน้ำ ไปตั้ง ไปแต่งที่ ถวายพระสงฆ์ให้พอสวดพอฉัน
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังในซ้ายในขวา ชาวพระคลังวิเสท จัดเครื่องไทยทานถวายพระสงฆ์ครั้งนี้
อนึ่ง ให้ ๔ ตำรวจเอาเตียงมีเสาขอโครง เพดาน ไปตั้งสำหรับพระสงฆ์สวดเตียงหนึ่ง แล้วให้เอาฐานเครื่องสูงไปตั้ง ๘ ฐาน ให้เอาแท่นที่หมื่นวาฏไปตั้งรับฐานพระศพ ด้วย
อนึ่ง ให้พระราชมานจัดกลองชนะ กลอง ๓ คู่ ๖ คน ปี่ ๑ คน (รวม) ๗ คน ไปประโคมพระศพที่วัง แต่ ณ วันเดือน ๖ แรม ๑๕ ค่ำ เพลาบ่าย และคนนั้นให้รับต่อพันพุฒพันเทพราช
อนึ่ง ให้พันพุฒ พันเทพราช จ่ายเลกให้แก่พระราชมานูตีกลองชนะ ๗ คน ให้เร่งจ่าย แต่ ณ วันเดือน ๖ แรม ๑๕ ค่ำ เพลาบ่าย
อนึ่ง ให้สนมพลเรือนรับเครื่องตะบะมุกเชิงต่อท่านข้างในเชิญไปตั้งบูชาพระสงฆ์สวดคืนละสำรับ กับเทียนดูหนังสือ เล่มละ ๑ ตำลึง ๓ คืน ๑๒ เล่ม เทียนเครื่องเล่มละ ๑ บาท ๓ คืน ๖๐ เล่ม
ออนึ่ง ให้ท่านพนักงานข้างในแต่งเครื่องตะบะมุกเชิง ส่งให้สนมพลเรือนเชิญไปตั้งบูชาพระอภิธรรมพระสงฆ์คืนละสำรับ กับเทียนดูหนังสือเล่มละ ๑ ตำลึง ๓ คืน ๑๒ เล่ม เทียนเครื่องเล่มละ ๑ บาท ๓ คืน ๖๐ เล่ม ให้มีดอกไม้ ธูปเทียนสำหรับเครื่องให้พร้อม
อนึ่ง ให้กรมนาจ่ายข้าวสารซ้อมให้แก่วิเสทหุงถวายพระสงฆ์ครั้งนี้ ข้าว ๑๖ ทะนาน
เวร นายควร
อนึ่ง ให้วิเสทกลางคาว ให้วิเสทกลางหวานแต่งสำรับถวายพระสงฆ์ฉันครั้งนี้ ณ วันเดือน ๗ ขึ้น ๓ ค่ำ เพลาเช้า โท คาว ๑๖ สำรับ หวาน ๑๖ สำรับ แล้วให้เบิกข้าวสารต่อกรมนา หุงถวายพระสงฆ์ ๑๖ ทะนาน
อนึ่ง ให้วิเสทหมากพลูแต่งเภสัชอังคาส ตั้งหัวตั้งท้ายหนังสือ น้ำชา ยาเสียงสวดฉันส่งให้สนม ส่งให้สังฆการีถวายพระสงฆ์ให้พอสวดฉัน อย่าให้ขาดได้ตามรับสั่ง
คัดจากหมายรับสั่ง ร.๓ จ.ศ. ๑๑๘๘ เลขที่ ๑ สมุดไทยดำ
ตอน ๒
ด้วย พระยาบำเรอภักดิ์ รับพระราชโองการใส่เกล้า ฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า ซึ่งสั่งไปแต่ก่อนว่าพระองค์เจ้าไม้เทศในกรมพระราชวังบวรฯ สิ้นพระชนม์ และพระสงฆ์ ๑๖ รูป ตั้งสวดพระอภิธรรม แต่ ณ วันเดือน ๖ แรม ๑๕ ค่ำ เพลาค่ำ ครั้นถึง ณ วันเดือน ๗ ขึ้น ๓ ค่ำ เพลาเช้า พระสงฆ์ในเกณฑ์สวดจะได้รับพระราชทานฉัน ถวายไทยทานครั้งหนึ่ง แล้วพระสงฆ์ ๑๖ รูป จะได้สวดต่อไป ถัง ๓ วันนั้น ถวายไทยทานครั้งหนึ่งทุกครั้งไป กว่าจะเชิญพระศพไปพระราชทานเพลิง นั้นให้สังฆการีนิมนต์พระสงฆ์สวดต่อไป คืนหนึ่ง ๑๖ รูป รับเภสัชอังคาส ตั้งหัวตั้งท้ายหนังสือ น้ำชา ยาเสียงสวดฉัน ต่อวิเสทถวายพระสงฆ์ให้พอสวดพอฉัน
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังในซ้าย พระคลังในขวา พระคลังวิเสท จัดเครื่องไทยทานถวายพระสงฆ์สวด ๑๖ รูป ให้พอทุกครั้งไป
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังศุภรัต ชาวพระคลังมหาสมบัติ เอาอาสนะ ม่าน หมอน เอากระโถน ขันน้ำ ไปตั้งไปแต่งที่ ถวายพระสงฆ์ให้พอสวด พอฉัน
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังพิมานอากาศ๒ เอาฉากขึ้นไปตั้งบังพระศพให้พอ
อนึ่ง ให้กรมนาจ่ายข้าวสาร ให้แก่วิเสทหุงถวายพระสงฆ์ ครั้งละ ๑๖ ทะนานเสมอทุกครั้งไป อย่าให้ขาดได้ตามรับสั่ง