หมายรับสั่ง เรื่อง แขกเมืองคำเกิด เมืองมวน ที่เข้ามาสวามิภักดิ์ ถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา

ด้วยพระยารักษมณเฑียรรับพระราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า ณ วันเดือน ๘ แรม ๒ ค่ำ ปีระกา นพศก เพลาเช้า แขกเมืองคำมวน ๕ คน แขกเมืองคำเกิด ๕ คน สวามิภักดิ์เข้ามาทูลละอองฯ พระบาท แล้วจะได้กราบถวายบังคมรับพระราชทานอุทิศถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามนั้น ให้ชาวพระคลังราชการเอาเสื่อลวดไปปในพระอุโบสถให้พอ

อนึ่งให้สนมพลเรือนเอาหม้อเงินคู่หนึ่งใส่น้ำไปตั้งเอาเตียงรอง แล้วให้รับเครื่องนมัสการ เครื่องตะบะมุก ต่อท่านพนักงานข้างใน เชิญไปตั้งบูชาสำรับหนึ่ง

อนึ่งให้ราชบัณฑิตเชิญพระธรรมไปตั้ง

อนึ่งให้ ๔ ตำรวจเอาเตียงไปตั้งรองพระธรรมเตียงหนึ่ง

อนึ่งให้สังฆการีนิมนต์พระสงฆ์ ๕ รูปเข้าไปจำเริญพระปริตพุทธมนต์ ให้รับเภสัชอังคาสต่อวิเสทหมากพลูถวายพระสงฆ์ แล้วให้เอาด้ายดิบจับสายสิญจน์วงหม้อน้ำพระสงฆ์ถือสวดด้วย

อนึ่งให้ชาวพระคลังศุภรัตเอาอาสนะไปแต่งที่พระสงฆ์สวด

อนึ่งให้ชาวพระคลังมหาสมบัติเอากระโถน ขันน้ำไปตั้งถวายพระสงฆ์ ๕ รูป

อนึ่งให้หลวงสำเร็จพระขรรค์ หลวงสรรพอาวุธ เชิญพระแสงทรงออกไปชุบในหม้อเงิน ซึ่งตั้งน้ำตามอย่างธรรมเนียม

อนึ่งให้ชีพ่อพราหมณ์เข้าไปกำกับแจกน้ำพระพิพัฒน์สัตยา ตามอย่างทุกครั้ง

อนึ่งให้ฆ้องไชย ปี่พาทย์ กลองแขก แตรสังข์ ไปประโคม เมื่อพระสงฆ์สวดครั้งหนึ่ง ถือน้ำแล้วครั้ง ๑

อนึ่งให้อาลักษณ์เอาสมุดคำอธิษฐานถือน้ำไปอ่านให้ฟังทุกคน

อนึ่งให้มหาดไทย กลาโหม จตุสดมภ์ ไปตั้งให้แขกเมืองถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา

อนึ่งให้ศาลมรดกไปทำบัญชีภรรยาสมิงรามัญถือน้ำตามธรรมเนียม

อนึ่งให้พระยามหาโยธา พระยาเกียน พระยาพระราม พระยานครอินทร์ แลภรรยานั่งดู แลให้สมิงรามัญถือน้ำ แล้วไปดูให้เรียงตามผู้ใหญ่ ผู้น้อย อย่าให้ปนสับสนกัน

อนึ่งให้พันพุฒ พันเทพราช เกณฑ์เลกส่งให้เสมียนตรากรมวัง ยกสำรับคาวหวานแต่โรงวิเสทมาเลี้ยงสมิงรามัญ ณ ศาลาลูกขุน ทิมดาบชาววัง ๑๐๐ คน ให้ส่งให้แต่ ณ วันอังคาร เดือน ๘ ขึ้น ๑๔ ค่ำ เพลาเช้าย่ำฆ้องรุ่ง แล้วให้จ่ายเลกให้กรมท่ายกโต๊ะ ๔๐ คน

อนึ่งให้กรมนาจ่ายข้าวสารซ้อมให้แก่วิเสทหุงถวายพระสงฆ์ ๕ ทะนาน เลี้ยงสมิงรามัญชายหญิง ๙ ถัง ๑๕ ทะนาน

อนึ่งให้จ่าโขลนบอกท่านข้างในออกไปนั่งดูแลให้ภรรยาสมิงรามัญรับพระราชทานน้ำพระพิพัฒน์สัตยาตามอย่างธรรมเนียม

อนึ่งให้ท่านพนักงานข้างในแต่งเครื่องนมัสการเครื่องน้อย ส่งให้สนมพลเรือนเชิญไปตั้งสำรับหนึ่ง

อนึ่งให้กรมท่าแต่งโต๊ะเลี้ยงสมิงรามัญ แล้วให้ไปรับคนต่อพันพุฒ พันเทพราช ไปยกโต๊ะ ๔๐ คน

อนึ่งให้วิเสทกลางคาวหวาน แต่งสำรับถวายพระสงฆ์สวดถือน้ำ คาว ๕ สำรับ หวาน ๕ สำรับ แล้วให้แต่งสำรับเลี้ยงสมิงรามัญชาย ๓๒๙ คน หญิง ๖๑ คน รวม ๓๙๐ คน ลาวหัวเมือง ๘๕ คน เป็นของคาวเอกโต๊ะเงิน ๔ คาวโทโต๊ะทองขาว ๖๕ คาวสำรับละ ๒ สลึง ๑ เฟื้อง ๕๙ (รวม) ๑๒๘ สำรับ ของหวานเอก ๔ หวานสำรับละ ๑ เฟื้อง ๑๒๔ (รวม) ๑๒๘ สำรับ ให้ขัดสีโต๊ะให้สุกผ่องดีอย่าให้มัวหมองได้เป็นอันขาดทีเดียว และชามถ้วยจานนั้น ให้ล้างชำระอย่าให้ดำเปื้อนอยู่ได้ แล้วให้เบิกข้าวสารซ้อมต่อกรมนามาหุงถวายพระสงฆ์ ๑๐ ทะนาน เช้า เพล เลี้ยง สมิงรามัญกับภรรยา ๙ ถัง ๑๕ ทะนาน แล้วให้วิเสทคาวหวานขึ้นไปยกสำรับเลี้ยงสมิงรามัญด้วย

อนึ่งให้วิเสทหมากพลูแต่งหมาก ตั้งเครื่องถม ๕ สำรับ ตั้งพาน ๑๕ พาน ซองละ ๑๐ คำ ๔๕๑ ซอง ให้ขัดสีพานให้สุกดี อย่าให้มัวหมองอยู่ได้ แล้วให้วิเสทหมากพลูขึ้นไปยกพานหมากตั้ง แจกหมากซอง ให้ภรรยาสมิงรามัญรับพระราชทานตามรับสั่ง

คนมอญชาย พระยา ๒๒ คน เจ้าเมือง ๒๒ คน นายกองด่าน ๒ คน นายกอง ๑๕ คน ด่านนายกอง ๘ คน ปลัดกอง ๒๑ (รวม) ๒๙ คน ยกกระบัตร์ ๑๓ คน จ่าบ้าน ๖๒ เสมียน ๖๐ คน นายหมวด ๔๗ คน สารวัตร ๒๖ คน มะคำ ๖ คน (รวม) ๓๒๙ คน

บุตรพระยา ๑๙ คน บุตรรักษาเมือง ๓ คน บุตรเจ้าเมือง ๓ คน (รวม) ๒๕ คน

ภรรยาพระยา ๒๒ คน ภรรยาเจ้าเมือง ๑๕ คน ภรรยาจ่าบ้าน ๗ คน ภรรยานายกอง ๘ คน ภรรยาปลัดกอง ๖ คน (รวม) ๕๘ คน มารดาพระยา ๓ คน (รวม) ๖๑ คน

(รวมทั้งหมด) ๓๙๐ คน

ลาวเมืองหลวงพระบาง เจ้า ๗ ท้าวเพี้ย ๒๔ (รวม) ๓๑

ลาวเมืองป่าศักดิ์ เจ้า ๑ ท้าวเพี้ย ๓ (รวม) ๔

ลาวเมืองอุบล ทินวง ๔ ท้าวเหี้ย ๑๙ (รวม) ๒๓

ลาวเมืองยโสธร ทินวงเจ้าเมือง ๑ ท้าวเหี้ย ๘ (รวม) ๙

ลาวเมืองกาฬสินธุ์ ทินวงเจ้าเมือง ๑ ท้าวเหี้ย ๘ (รวม) ๙

ลาวเมืองตลุง หลวงปลัดกรมการ ๕

ลาวเมืองพระตะบอง พระยาราชนายก ๑

(รวม) เจ้า ๘ ทินวงเจ้าเมือง ๖ ท้าวเพี้ย ๗๑ (รวม) ๘๕

(รวมทั้งหมด) ๔๗๕ คน

คัดจากหมายรับสั่ง ร.๓ จ.ศ. ๑๑๙๙ เลขที่ ๔ สมุดไทยดำ

  1. ๑. ปัจจุบันเขียนเป็นพระยาเกียรติ

  2. ๒. เป็นตำแหน่งของมอญ

  3. ๓. เมืองเก่าอยู่ในจังหวัดบุรีรัมย์ ปัจจุบันคืออำเภอประโคนชัย

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ