หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เกณฑ์นั่งกลาบาตถืออาวุธต่าง ๆ ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน

​วันอังคาร เดือน ๕ แรม ๑๑ ค่ำ ปีวอก อัฐศก หมื่นนายเวร นายวิสูทธมณเฑียร มาว่าด้วยพระยาพิพัฒนโกษา รับพระราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า เจ้าเมืองมะริกันแต่งให้แอศแมนรอเบ็ด ฝรั่งมีชื่อคุมเอาเครื่องราชบรรณาการเข้ามาทูลเกล้าฯ ถวาย แขกเมืองจะได้เข้าเฝ้าถวายบังคม ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ณ วันเดือน ๖ ขึ้น ๑ ค่ำ เพลาย่ำฆ้องรุ่งจะเสด็จฯ ออกแขกเมืองครั้งนี้ เป็นอย่างใหญ่เหมือนอย่างแต่ก่อน ให้เกณฑ์นั่งกลาบาตถือปืน เขน ดาบ โล่ ขวาน ทวน หอกคู่ ถือปืนยืนรักษาประตูตามอย่างแต่ก่อน เป็นคน ๒ พันเศษนั้น แลให้ผู้ต้องเกณฑ์ทั้งนี้เบิกปืน เขน ดาบ โล่ หอกคู่ ทวน ขวาน เสื้อ หมวก เครื่องแต่งตัว เตรียมไว้ให้พร้อมเหมือนอย่างแต่ก่อน แล้วให้มานั่งกลาบาต แต่ ณ วันเสาร์ เดือน ๖ ขึ้น ๑ ค่ำ เพลาย่ำฆ้องรุ่งตามอย่างทุกครั้งตามรับสั่ง

ถือปืนคาบศิลา ยืนรักษาประตู ๖ ประตู ไทย ๑๘๐ ฝรั่ง ๔๐ (รวม) ๒๒๐ (คน) นั่งกลาบาต ๙๔๐ นั่งท้องพระโรงกำนันแสง ๑๔๐ (รวม) ๑๐๘๐ (รวม) ๑๓๐๐ (คน)

ตำรวจเวรถือหอกคาดผ้าเกี้ยว รักษาประตูท้องพระโรง ๔๐ คน

คนถือดาบโล่ดาบเชลย ๒๐๐ คนถือดาบเขน ๑๐๐ คนถือทวน ๔๗๐ คนถือหอกคู่ ๑๐๐ คน ถือขวานจีน ๑๐๐ คนถือดาบดั้ง ๑๐๐ คนถือตระบอง ๔๐ (รวม) ๑๑๑๐ คน

คนตีกลองชนะจ่าปี่ ๒ จ่ากลอง ๒ (รวม) ๔ ตีกลอง ๑๖๐ (รวม) ๑๖๔ คน (เป่า) แตรงอน ๔๐ แตรฝรั่ง ๑๐ (รวม) ๕๐ สังข์ ๒ (รวม) ๒๑๖

คนฝรั่งรักษาปืน ๘ โรงๆ ละ ๑๐ คน (รวม) ๘๐ คน

รักษาพระองค์ถือปืนทองปราย ๒๐๐ คน

คนถือตระบองรักษาโรงช้าง ๒๐ คน ถือแซ่หางม้า ๘ คน ถือโต๊ะกล้วย คนถือโต๊ะอ้อย ๘ (รวม) ๓๖ คน

กำนันพระแสงในเชิญพระแสงทวน ๖๐ คน

ขุนหมื่นถือทวนหลังช้าง ๔ คน

ขุนหมื่นเป็นสารวัตร ๓๘ คน

(รวม) ๓๐๘๔ คน

​ข้าราชการอยู่ที่พระมหาปราสาท ทิมดาบคด ๖๐ คน ทิมดาบกรมวัง ๑๕๐ คน ทิมสงฆ์ ๕๐ คน ศาลาลูกขุนซ้าย ๘๐ ขวา ๘๐ (รวม) ๑๖๐ คน ทิมดาบชั้นใน ๓ ทิม ๓๐๐ คน (รวม) ๗๒๐ คน

(รวม) ๓๘๐๔ คน

กำนันแสงเชิญพระแสงนั่งในท้องพระโรง นุ่งสมปักลาย ใส่เสื้อครุยขาว ๖๐ คน พระแสงปืนนั่งที่หลังขวาง ๘๐ คน (รวม) ๑๔๐ คน

เกณฑ์หัดแสงปืน ถือปืนคาบศิลา นั่งกลาบาตหอพระปริต ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกหนังแดง นุ่งกางเกงแดงใหม่ เกี้ยวลาย ๑๐๐ พระที่นั่งเย็น ใส่เสื้อเสนากุฏดำ^๑ ใส่หมวกหนังดำ นุ่งกางเกงปัสตูดำ เกี้ยวลาย ๑๐๐ (รวม) ๒๐๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร นุ่งสมปักลาย ใส่เสื้อเสนากุฏผ้าลาย ใส่หมวกหนังเขียนลายรดน้ำพื้นแดง สะพายกระบี่ฝักหนัง ๔ (รวม) ๒๐๔ (รวมทั้งหมด) ๓๔๔ คน

กำนันพระแสงในเชิญพระแสงทวน นั่งในห้องพระโรง นุ่งสมปักลาย ใส่เสื้อครุยขาว ๖๐ (คน)

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูซุ้มท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕

ตำรวจในซ้าย ถือปืนยืนรักษาประตูรัตนพิศาล พันทนาย ๒๐ ไพร่ ๒๐ (รวม) ๔๐ ทวารเทเวศร์ไพร่ ๑๐ ใส่เสื้อเสนากุฏแดง นุ่งกางเกงแดงใหม่ ใส่หมวกหนังแดงเกี้ยวลาย ๕๐ ถือปืนนั่งกลาบาต ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกตุ้มปี่^๒แดง นุ่งกางเกงปัศตูแดง เกี้ยวลาย ๗๓ (รวม) ๑๒๓ (รวม) ๑๒๘ สารวัตร ๒ (รวม) ๑๓๐

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูซุ้มท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕

ตำรวจในขวาถือปืนยืนรักษาประตูวิเศษไชยศรีพันทนาย ๒๐ ไพร่ ๒๐ (รวม) ๔๐ ทวารเทเวศร์ไพร่ ๑๐ นุ่งกางเกงผ้าแดงใหม่ ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกหนังแดง เกี้ยวลาย (รวม) ๕๐ ถือปืนนั่งกลาบาต ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกตุ้มปี่แดง นุ่งกางเกงปัศตูแดง เกี้ยวลาย ๗๓ (รวม) ๑๒๓ (รวม) ๑๒๘ สารวัตร ๒ (รวม) ๑๓๐

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูซุ้มท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕

ตำรวจใหญ่ซ้าย ถือปืนยืนรักษาประตูพิมานไชยศรี พันทนาย ๒๐ ไพร่ ๒๐ นุ่งกางเกงแดงใหม่ ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกหนังแดงเกี้ยวลาย (รวม) ๔๐ ถือปืนนั่งกลาบาต เสนากุฏแดง นุ่งกางเกงปัศตูแดง ใส่หมวกตุ้มปี่แดง เกี้ยวลาย ๗๓ (รวม) ๑๑๓ (รวม) สารวัตร ๒ (รวม) ๑๒๐ คน

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูซุ้มท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕

​ตำรวจใหญ่ขวาถือปืน ยืนรักษาประตู ๒ ชั้น ๆ ใน พันทนาย ๒๐ ไพร่ ๒๐ นุ่งกางเกงผ้าแดงใหม่ ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกหนังแดงเกี้ยวลาย ๔๐ ถือปืนนั่งกลาบาต นุ่งกางเกงปัศตูแดง ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกตุ้มปี่แดง เกี้ยวลาย ๗๓ (รวม) ๑๑๓ (รวม) ๑๑๘ สารวัตร ๒ (รวม) ๑๒๐ (คน)

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕

ตำรวจนอกซ้าย ถือปืนนั่งกลาบาต พันทนาย ๑๐ ไพร่ ๑๐๒ ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกตุ้มปี่แดง นุ่งกางเกงปัศตูแดงเกี้ยวลาย (รวม) ๑๑๒ (รวม) ๑๑๗ สารวัตร ๑ (รวม) ๑๑๘ คน

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูซุ้มท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕ ตำรวจนอกขวา ถือปืนนั่งกลาบาต พันทนาย ๑๐ ไพร่ ๑๐๒ ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกตุ้มปี่แดง นุ่งกางเกงปัศตูแดงเกี้ยวลาย (รวม) ๑๑๒ (รวม) ๑๑๗ สารวัตร ๑ (รวม) ๑๑๘

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูซุ้มท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕

สนมทหารซ้าย ถือปืนนั่งกลาบาต ด้านเหนือใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกตุ้มปี่แดง นุ่งกางเกงปัศตูแดง เกี้ยวลาย ๘๔ ถือปืนนั่งกลาบาตริมประตูท้องพระโรง ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกหนังแดง นุ่งกางเกงผ้าแดงใหม่ เกี้ยวลาย ๒๘ พันทนาย ๑๐ ไพร่ ๑๐๒ (รวม) ๑๑๒ (รวม) ๑๑๗ สารวัตร ๒ (รวม) ๑๑๙

ตำรวจเวรถือหอกแห่ ยืนรักษาประตูซุ้มท้องพระโรง คาดผ้าเกี้ยว ๕ สนมทหารขวาถือปืนนั่งกลาบาตริมประตูท้องพระโรง ใส่เสื้อเสนากุฏแดง ใส่หมวกหนังแดง นุ่งกางเกงแดงใหม่ เกี้ยวลาย ๑๒ ถือปืนนั่งกลาบาตขวางศาลาย่ำค่ำ ใส่เสื้อเสนากุฏสีดินแดง ใส่หมวกหนังสีดินแดง นุ่งกางเกงสีดินแดงเกี้ยวลาย ๑๐๐ พันทนาย ๑๐ ไพร่ ๑๐๒ (รวม) ๑๑๒ (รวม) ๑๑๗ ขุนหมื่นสารวัตร ๒ (รวม) ๑๑๙

ฝรั่ง ถือปืนยืนรักษาประตูรัตนพิศาล ๑๐ วิเศษไชยศรี ๑๐ พิมานไชยศรี ๑๐ สองชั้น ๆ ใน ๑๐ (รวม) ๔๐ ถือหวายเทศรักษาโรงปืน ๘ โรงๆ ละ ๑๐ คน ๘๐ (รวม) ๑๒๐

เขนทองซ้ายถือดาบ เขนทองขวาถือเขน ใส่เสื้อเสนากุฏน้ำเงิน ใส่หมวกหนังน้ำเงิน นุ่งกางเกงน้ำเงิน เกี้ยวลาย ๑๐๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร ๒ (รวม) ๑๐๒

อาสาเดโชถือดาบโล่นั่งกลาบาต ใส่เสื้อเสนากุฏเหลือง ใส่หมวกหนังเหลือง นุ่งกางเกงเหลือง เกี้ยวลาย ๑๐๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร ๒ (รวม) ๑๐๒

อาสาท้ายน้ำถือดาบเชลยนั่งกลาบาต ใส่เสื้อเสนากุฏริ้ว ใส่หมวกหนังริ้ว นุ่งกางเกงริ้ว เกี้ยวลาย ๑๐๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร ๒ (รวม) ๑๐๒

มอญถือดาบดั้ง นั่งกลาบาต ใส่เสื้อเสนากุฏม่วง ใส่หมวกหนังม่วง นุ่งกางเกงม่วง เกี้ยวลาย ๑๐๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร ๒ (รวม) ๑๐๒

กรมทวนทองซ้ายถือทวนนั่งกลาบาต เกณฑ์อาสาซ้ายช่วยทวนทองซ้ายถือทวน ใส่เสื้อเสนากุฏเขียว ใส่หมวกตุ้มปี่เขียว นุ่งกางเกงปัศตูดำเกี้ยวลาย ๒๓๕ (รวม) ๒๓๙ สารวัตร ๒ ​(รวม) ๒๔๑ กรมทวนทองขวา ถือทวนนั่งกลาบาต เกณฑ์อาสาขวาช่วยทวนทองขวาถือทวน ใส่เสื้อเสนากุฏเขียว ใส่หมวกตุ้มปี่เขียว นุ่งกางเกงปัสตูดำเกี้ยวลาย ๒๓๕ สารวัตร ๒ (รวม) ๒๓๗ (รวม) ๔๗๘

อาสาญี่ปุ่นนั่งกลาบาต แต่งตัวเป็นจีนถือขวาน ๑๐๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร ๒ (รวม) ๑๐๒

อาสาจามนั่งกลาบาต แต่งตัวเป็นแขกมลายูเหน็บกริชถือหอกคู่ ใส่เสื้อมัศรู นุ่งกางเกงยก ใส่มงคลเขียนลายกำมะลอ^๓ คาดผ้าลาย ๑๐๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร ๒ (รวม) ๑๐๒

รักษาพระองค์ซ้ายขวา ถือปืนทองปรายใส่เสื้อมัศรู นุ่งกางเกงริ้ววิลาศ^๔ ใส่มงคล คาดผ้าลาย ซ้ายวังหลวง ๖๐ วังหน้า ๔๐ (รวม) ๑๐๐ ขวาวังหลวง ๖๕ วังหน้า ๓๕ (รวม) ๑๐๐ (รวม) ๒๐๐

กรมกลองชนะ จ่าปี่ ๒ จ่ากลอง ๒ นุ่งกางเกงยก ใส่เสื้อมัศรู ใส่หมวกตุ้มปี่ ๔ กลองชนะ นุ่งกางเกงปักใส่เสื้อปัสตูแดงเกี้ยวลาย ใส่หมวกกลีบลำดวน ๑๖๐ (รวม) ๑๖๔ แตรงอน ๔๐ แตรฝรั่ง ๑๐ (รวม) ๕๐ สังข์ ๒ นุ่งกางเกงปัศตูแดง ใส่เสื้อจีบมือ ใส่หมวกกลีบลำดวน ๕๒ (รวม) ๒๑๖ สารวัตร ๒ (รวม) ๒๑๘

ถือตระบองอยู่ประตูโรงช้าง ๒๖ ถือแซ่หางม้า ๑๐ โต๊ะกล้วย โต๊ะอ้อย ๒ หม้อน้ำ ๑ กชิง^๕ ๒ (รวม) ๕ (รวม) ๔๑

ในระหว่างประตู ๒ ชั้น ไพรหลวงวังนอก ยืนถือตระบองทองใส่เสื้อเสนากุฏเขียว ใส่หมวกหนังเขียว นุ่งกางเกงเขียว เกี้ยวลาย ๔๐ ขุนหมื่นเป็นสารวัตร นุ่งสมปักลาย ใส่เสื้อเสนากุฏผ้าลาย ใส่หมวกหนังเขียนลายรดน้ำพื้นแดงสะพายกระบี่ฝักหนัง ๒ (รวม) ๔๒

คัดจากหมายรับสั่ง ร. ๓ จ.ศ. ๑๑๙๘ เลขที่ ๒ สมุดไทยดำ