- คณะกรรมการชำระประวัติศาสตร์ไทยและจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ และโบราณคดี สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
- บันทึกข้อความ
- คำนำ
- ๑. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีอุปราชาภิเษกพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นศักดิพลเสพ
- ๒. หมายรับสั่ง เรื่อง การพระบรมศพสมเด็จพระอมรินทรามาตย์
- ๓. หมายรับสั่ง เรื่อง มีแจงบนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
- ๔. หมายรับสั่ง เรื่อง พระองค์เจ้าไม้เทศสิ้นพระชนม์
- ๕. หมายรับสั่ง เรื่อง จารึกพระสุพรรณบัฏทองเนื้อ ๔ สองขา
- ๖. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ทำข้าวยาคูถวายพระสงฆ์ในพระราชพิธีสารท
- ๗. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระทงของคาวของหวานถวายพระสงฆ์ในการสมโภชพระรัตนตรัย ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
- ๘. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีพลีกรรมบวงสรวงเทวดารักษาพระเศวตฉัตร
- ๙. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เรือเข้ากระบวนแห่ ขึ้นไปรับพระบาง พระแทรกคำ พระฉันสมอ และพระบรมธาตุ ลงมาวัดเขียน
- ๑๐. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระบวนเรือเสด็จขึ้นไปรับ พระบาง พระแทรกคำ พระฉันสมอ พระบรมธาตุ ที่วัดเขียน ลงมากรุงเทพฯ
- ๑๑. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธานิมนต์พระสงฆ์ฉันขนมเบื้องในพระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน
- ๑๒. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงศพหม่อมทองคำ บุตรท้าวอินทรสุริยา ณ เมรุวัดสุวรรณาราม
- ๑๓. หมายรับสั่ง บัญชีมหาบังสุกุล ศพหม่อมทองคำ
- ๑๔. หมายรับสั่ง เรื่อง รับปืนคาบศิลาจากขุนภักดีภูมินทร์ นายกองเมืองพรหม
- ๑๕. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เตรียมงานพระศพกรมหมื่นนเรศร์โยธี
- ๑๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เตรียมกระบวนแห่พระอังคารและพระอัฐิกรมหมื่นนเรศรโยธีไปลอยและกลับวัง
- ๑๗. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ปิดทำนบปากคลองบางขุนเทียน
- ๑๘. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกพายเรือกลองแขกนำเสด็จฯ
- ๑๙. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกเข้ากระบวนแห่นาคหลวง พระเจ้าลูกเธอ พระเจ้าหลานเธอ ในกรมพระราชวังบวรฯ ทรงผนวช
- ๒๐. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกยกสำรับคาวหวาน งานอุปสมบทข้าราชการเป็นนาคหลวง
- ๒๑. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกหงายเรือพระที่นั่ง
- ๒๒. หมายรับสั่ง เรื่อง เสด็จฯพระราชทานเพลิงศพพระนมเกษ ที่เมรุวัดอรุณราชธาราม
- ๒๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงพระศพพระโอรสในพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ
- ๒๔. หมายรับสั่ง เรื่อง จารึกพระราชสาส์นออกไป ณ กรุงปักกิ่ง
- ๒๕. หมายรับสั่ง เรื่อง ปิดทำนบกั้นน้ำ ที่ตำบลวัดเลาและที่ตำบลบางขุนเทียน
- ๒๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ยกช่อฟ้าใบระกา วัดอรุณราชธาราม
- ๒๗. หมายรับสั่ง เรื่อง กำหนดการสมโภชพระพุทธรูปทองคำถม และมีพระธรรมเทศนาสังคายนาในพระราชพิธีสารท
- ๒๘. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงศพเจ้าคุณแก้ว ที่เมรุวัดสุวรรณธาราม
- ๒๙. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เกณฑ์คนสานขวดใช้ในการฉลองวัดโอรสราชธาราม
- ๓๐. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกสานกระจาด สำหรับถวายพระสงฆ์ในพระอารามหลวง
- ๓๑. หมายรับสั่ง เรื่อง สดับปกรณ์พระบรมอัฐิ ในพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย
- ๓๒. หมายรับสั่ง เรื่อง กำหนดงานฉลองวัดราชโอรส และพระอารามหลวงอีก ๙ พระอาราม
- ๓๓. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กว้าน ๆ เรือพระที่นั่ง
- ๓๔. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์เลกกว้านเรือพระที่นั่ง
- ๓๕. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้ตั้งการพิธีจารึกพระนามพระพุทธรูปสูง ๖ ศอก ลงในแผ่นพระสุพรรณบัฏและบรรจุพระบรมธาตุ
- ๓๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้ตั้งพระราชพิธีโขลนทวาร ที่หน้าพระตำหนักแพ
- ๓๗. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้งดการทำพระราชพิธีโขลนทวาร ส่งกองทัพไปหัวเมืองปักษ์ใต้
- ๓๘. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้หมายบอกเจ้าพนักงานผู้ต้องเกณฑ์ ในการพระราชพิธีโขลนทวาร ส่งกองทัพไปปากใต้ให้ทราบทั่วกัน
- ๓๙. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีฉลองพระพุทธรูปประจำพระองค์สมเด็จพระศรีสุลาลัย ที่บนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
- ๔๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ต้อนรับแขกเมืองมริกัน ในพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย
- ๔๑. หมายรับสั่ง เรื่อง กำหนดการพระราชพิธีเลื่อนพระนามและตั้งกรมใหม่
- ๔๒. หมายรับสั่ง เรื่อง งานทรงผนวชหม่อมเจ้าเกษ บุตรเจ้าลิ้นจี่ ในกรมหลวงนรินทรรณเรศร์ ที่พระอุโบสถวัดหน้าพระธาตุ
- ๔๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีผนวช พระเจ้าน้อง พระเจ้าลูก พระเจ้าหลาน ข้าราชการ (รวม) ๑๕
- ๔๔. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เตรียมเครื่องประโคมและเครื่องบูชาพระธรรมเจ้า
- ๔๕. หมายรับสั่ง เรื่อง พิธีจารึกพระนามพระราชาคณะที่ได้เลื่อนขึ้น
- ๔๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เกณฑ์เจ้าพนักงานเตรียมงานรับทูตเมืองอเมริกา
- ๔๗. หมายรับสั่ง เรื่อง กระบวนแห่พระโกศพระบรมศพล้นเกล้าฯ กรมพระราชวังบวรฯ
- ๔๘. หมายรับสั่ง เรื่อง กระบวนแห่พระอังคารกรมพระราชวังบวรฯไปลอยที่วัดประทุมคงคา
- ๔๙. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงพระศพหม่อมเจ้าชายพระหน่อเจ้าคันธรส ณ วัดบางขุนพรหม
- ๕๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เลื่อนพระปลัดดีวัดสุวรรณธารามไปอยู่วัดสังข์กระจาย
- ๕๑. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานสิ่งของในการศพพระครูเมธังกร ณ เมืองชัยนาท
- ๕๒. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีถือน้ำและพระราชพิธีคเชนทรสนาน
- ๕๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงพระศพพระเจ้าหน่อในกรมขุนพิพิธภูเบนทร์
- ๕๔. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีบรรจุสิ่งของต่าง ๆ ในพระปรางค์ ๘ องค์ ที่หน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ ปีมะเมีย ฉศก จ.ศ. ๑๑๙๖
- ๕๕. เรื่อง บัญชีสิ่งของและรายการต่าง ๆ ในการพระราชพิธี บรรจุสิ่งของที่พระปรางค์ ๘ องค์ หน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
- ๕๖. หมายรับสั่ง เรื่อง โปรดให้มีพระธรรมเทศนาโพธิปักขิยธรรมบนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
- ๕๗. เรื่อง พระราชพิธีโสกันต์สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้าพระองค์น้อย
- ๕๘. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้กรมพระสัสดีหักบัญชีนายสัง เลกกรมหมื่นเสนีบริรักษ์
- ๕๙. หมายรับสั่ง เรื่อง พระยาเพชรบูรณ์ส่งไม้ยาง สำหรับทำวัดพระเชตุพนฯ
- ๖๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เจ้าพนักงานคลังสินค้ารับผลเร่ว
- ๖๑. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์แผงกลาบาต ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน
- ๖๒. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เกณฑ์นั่งกลาบาตถืออาวุธต่าง ๆ ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน
- ๖๓. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ข้าทูลละอองผู้ใหญ่ผู้น้อย ฝ่ายทหารและพลเรือนให้เข้าเฝ้าพร้อมกัน ในการต้อนรับแขกเมืองมะริกัน
- ๖๔. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้หมายบอกข้าราชการแต่งตัวเข้าเฝ้าตามลำดับยศ และให้เจ้าพนักงานจัดเตรียมการต้อนรับแขกเมืองมะริกันให้พร้อม
- ๖๕. หมายรับสั่ง เรื่อง เสด็จออกรับเอดสแมนรอแบต แขกเมืองชาวมะริกัน ครั้งที่ ๒
- ๖๖. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระบวนแห่พระราชสาส์นไปเมืองมะริกัน
- ๖๗. หมายรับสั่ง เรื่อง อาราธนาพระสงฆ์ราชาคณะ ๒ รูป ไปอยู่วัดกัลยาณมิตร
- ๖๘. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงสถาปนาพระองค์เจ้าไพฑูรย์ เป็นกรมหมื่นสนิทนเรนทร์
- ๖๙. หมายรับสั่ง เรื่อง แห่พระมงคลหัสดินทร์ที่ล้มไปฝังที่ปากลัด
- ๗๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระสงฆ์ตั้งสวดพระพุทธมนต์ที่โรงช้างพระเทพกุญชร
- ๗๑. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธาจะให้พระภิกษุสามเณรสอบไล่พระไตรปิฎก
- ๗๒. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชปรารภให้พระภิกษุสามเณรเรียนพระปริยัติธรรม
- ๗๓. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชปรารภ ให้ประชุมพระราชาคณะ ๑๕ องค์ เพื่อจัดพระภิกษุสามเณรสอบไล่พระไตรปิฎก
- ๗๔. หมายรับสั่ง เรื่อง แห่เชิญเจ้าฟ้ามงกุฎฯ มาสถิตอยู่ ณ วัดบวรนิเวศฯ
- ๗๕. หมายรับสั่ง เรื่อง งานพระราชทานเพลิงศพ ที่เมรุวัดอมรินทาราม
- ๗๖. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธาให้ทำสลากภัตต์ถวายพระสงฆ์ ๒๐๐ รูป
- ๗๗. หมายรับสั่ง เรื่อง แขกเมืองคำเกิด เมืองมวน ที่เข้ามาสวามิภักดิ์ ถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา
- ๗๘. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กรมพระนครบาลสานกระจาด ในพระราชพิธีฝังอาถรรพณ์ป้อมเมืองสมุทรปราการและถวายผ้าป่า
- ๗๙. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระราชศรัทธาให้อาราธนาพระสงฆ์ราชาคณะเข้ามารับไตรและรับพระราชทานฉัน ที่พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย
- ๘๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ตั้งโรงครัวในงานพระราชทานเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระศรีสุลาลัย
- ๘๑. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้กรมนาจ่ายข้าวสารซ้อมต้นกลาง ให้วิเสทหุงเลี้ยงคนในงานพระราชทานเพลิงศพพระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย
- ๘๒. หมายรับสั่ง เรื่อง ให้จัตุสดมภ์ ๔ กรม จัดบันได ไม้เสียบผลกัลปพฤกษ์
- ๘๓. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์กระบวนแห่พระบรมศพสมเด็จพระศรีสุลาลัยไปประดิษฐานที่พระเมรุทอง
- ๘๔. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงตั้ง พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าชายศิริวงศ์ และพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงวิลาส เป็นกรมหมื่น
- ๘๕. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชทานเพลิงศพ อุปฮาดเมืองมหาไชย ผู้ว่าราชการเมืองสกลนคร
- ๘๖. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีฉลองวัดอัปษรสวรรค์ และ ตั้งพระราชพิธีฝังอาถรรพณ์เมืองกาญจน์ฯ
- ๘๗. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งพระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าชายนวม เป็นกรมหมื่นฯ
- ๘๘. หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีสัมพัจฉรฉินท์
- ๘๙. หมายรับสั่ง เรื่อง เกณฑ์ข้าราชการให้เข้ามานอนประจำซอง ในพระบรมมหาราชวัง
- ๙๐. หมายรับสั่ง เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ กำหนดพระฤกษ์ ให้เจ้าพระยายมราช และ พระยาศรีพิพัฒน์ ยกกองทัพไปตีเมืองแขก ปักษ์ใต้
- ๙๑. หมายรับสั่ง เรื่อง หมายกำหนดการทรงผูกพัทธสีมาวัดเทพธิดาราม
หมายรับสั่ง เรื่อง พระราชพิธีบรรจุสิ่งของต่าง ๆ ในพระปรางค์ ๘ องค์ ที่หน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ ปีมะเมีย ฉศก จ.ศ. ๑๑๙๖
ด้วย จมื่นไวยวรนาถรับพระราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า ทรงพระราชศรัทธาสร้างพระปรางค์หน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ๘ พระองค์๑ ได้ลงรักปิดทองเสร็จแล้ว กำหนดจะได้
บรรจุ $\left. \begin{array}{}\mbox{พระพุทธเจดีย์องค์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระธรรมเจดีย์องค์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระปัจเจกเจดีย์องค์ (พระปัจเจกโพธิ์เจดีย์)} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระสาวกเจดีย์องค์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระภิกขุสาวกองค์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระชาดกโพธิสัตว์องค์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระสงฆ์เจดีย์องค์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{พระยาจักร (พรรดิ) เจดีย์องค์} & \mbox{๑}\\[1.4ex]\end{array} \right]$ ๘ พระองค์กับจะได้เชิญพระบรมธาตุใส่กล่องทองคำบรรจุพระพุทธรูปศิลาขาวในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามองค์หนึ่ง กำหนดพระสงฆ์ราชาคณะ ๔๗ พระสงฆ์เจ้า ๓ (รวม) ๕๐ รูป จะได้ตั้งสวดพระพุทธมนต์ในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม แต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ ปีมะเมีย ฉศก เพลาบ่าย ๒ โมง ครั้นพระสงฆ์สวดมนต์จบแล้วจะได้ตั้งบายศรีแก้ว บายศรีเงิน สมโภชเวียนพระเทียน ครั้นรุ่ง ณ วันขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้าพระสงฆ์จะได้รับพระราชทานฉัน ถวายเครื่องไทยทาน ครั้นพระสงฆ์รับพระราชทานฉันแล้ว จะได้เชิญพระบรมธาตุ พระธรรม เข้าบรรจุพระปรางค์ ๘ พระองค์ พระพุทธรูปศิลาขาวองค์หนึ่ง นั้นให้สังฆการีนิมนต์พระสงฆ์
สวดพระพุทธมนต์ $\left. \begin{array}{} \mbox{พระราชาคณะ } & \mbox{๔๕}\\[1.4ex] \mbox{$\left. \begin{array}{} \mbox{สมเด็จพระสังฆราช } & \mbox{๑}\\[1.4ex] \mbox{สมเด็จพระพนรัต } & \mbox{๑}\\[1.4ex] \mbox{กรมหมื่นนุชิตชิโนรส } & \mbox{๑}\\[1.4ex] \mbox{เจ้าฟ้ามงกุฎ } & \mbox{๑}\\[1.4ex] \mbox{พระองค์เจ้าอำไพ } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\end{array} \right\}$ รวม ๕ }\end{array} \right\}$ ๒๓๔๕๖ ๕๐ รูป แล้ว ให้รับเภสัชต่อวิเสทถวายพระสงฆ์
อนึ่ง ให้กรมนาจ่ายข้าวสารซ้อมที่ขาวดีให้แก่วิเสทหุงถวายพระสงฆ์ ๕ ถัง จ่ายแต่ ณ วันขึ้น ๗ ค่ำ เดือนยี่
อนึ่ง ให้ข้าราชการผู้ใหญ่ ผู้น้อย ฝ่ายทหาร ฝ่ายพลเรือน พระราชวังหลวง พระราชวังบวรเข้ามารับแว่นเทียนในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาบ่าย ๓ โมง ให้ทันกำหนด แล้วให้เข้าไปพร้อมกันปรนนิบัติพระสงฆ์ ณ วันขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้าด้วย
อนึ่ง ให้ตำรวจหลัง ตำรวจวัง ไปยกสำรับคาวหวานถวายพระสงฆ์ให้พอ
อนึ่งให้ราชบัณฑิต ชาวพระภูษามาลา ชาวที่ จัดแจงเชิญกล่องพระบรมธาตุ มณฑปพระธรรมในพระราชวังออกมาตั้งเข้าพระมณฑลเป็นเตียงในพระอุโบสถแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้าแล้ว ให้เชิญพระกลดไปอยู่งานพระบรมธาตุด้วยทั้ง ๒ วัน ครั้น ณ วันขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า พระสงฆ์รับพระราชทานฉันแล้ว ให้จัดแจงเชิญพระบรมธาตุบรรจุพระพุทธรูปศิลาขาวองค์หนึ่ง พระธรรมบรรจุในพระปรางค์ ๘ องค์ด้วย แล้วให้ราชบัณฑิตไปยืมต่อคลังพิมานอากาศโถแก้วใบ ๑ พานแก้วใบ ๑ สำหรับรองพระบรมธาตุ ต่อหลวงมไหสวรรย์ พานทองพระมหากฐิน๗ รองพระบรมธาตุองค์หนึ่ง พานทองกลมใหญ่รองพระมณฑปพระธรรม ๘ องค์
อนึ่ง ให้สี่ตำรวจมารับเอาเตียงต่อผู้รับสั่ง เข้าไปตั้งในพระอุโบสถรองพระบรมธาตุ พระธรรมเตียงหนึ่ง เร่งเอาไปตั้งแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า ครั้นรุ่งขึ้น ณ วันขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้าให้ ๘ ตำรวจเอาบันไดไปพาดพระปรางค์ทั้ง ๘ องค์ สำหรับจะได้บรรจุพระธรรม
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังในซ้ายเอาอ่างจีนไปตั้งที่หน้าพระอุโบสถ ๔ คู่ ๘ ใบ เร่งเอาไปตั้งแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า
อนึ่ง ให้ล้อมวังซ้ายขวาเกณฑ์ไพร่ไปตักน้ำใส่อ่างจีนที่คลังในตั้ง ๘ ใบให้เต็มเร่งไปตักแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ อย่าให้น้ำขัดสนได้
อนึ่ง ให้สนมพลเรือนรับเครื่องนมัสการเครื่องทองใหญ่ต่อท่านข้างในเชิญออกไปตั้งในพระอุโบสถ ณ วันเดือนยี่ ขึ้น ๙ ค่ำ บ่าย ๑ ขึ้น ๑๐ ค่ำ เช้า ๑ (รวม) ๒ สำรับ ให้มีพุ่มข้าวตอกดอกไม้ธูปเทียน สำหรับเครื่องให้พร้อม และให้เอาเสื่อ พรม เข้ามาแต่งที่ข้างในพระอุโบสถด้วย แล้วให้ยกเครื่องคาว หวาน ถวายพระองค์เจ้าด้วยเหมือนอย่างทุกครั้ง
อนึ่ง ให้กรมท่าซ้าย ขวา เกณฑ์เจ้าภาษีให้จัดน้ำร้อนเข้ามาถวายพระสงฆ์ ณ วันเดือน ๒ ขึ้น ๙ ค่ำ บ่าย ๑ ขึ้น ๑๐ ค่ำ เช้า ๑ (รวม) ๒ เพลา แล้วให้มีน้ำตาลกรวด น้ำตาลทรายข้าวแฝ่๘ ด้วย
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังพิมานอากาศจัดแจงเอาพรมไปปในพระอุโบสถเหมือนอย่างทุกครั้งแล้วให้ส่งโถแก้วใบ ๑ พานแก้วใบ ๑ ให้ราชบัณฑิตรับรองพระบรมธาตุ
อนึ่ง ให้ชาวพระราชยานจัดเอาเสลี่ยงเข้าไปรับพระบรมธาตุ พระธรรมออกมาเข้าพระมณฑลแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า
อนึ่ง ให้ฆ้องชัย ปี่พาทย์ มโหรี กลองแขก แตรสังข์เข้ามาเตรียมประโคมที่หน้าพระอุโบสถ แต่ ณ วันเดือนยี่ ขึ้น ๙ ค่ำ บ่าย ๑ ขึ้น ๑๐ ค่ำ เช้า ๑ (รวม) ๒ เพลา แล้วให้ประโคมเมื่อบรรจุพระบรมธาตุนั้นด้วย
อนึ่งให้ชาวพระคลังศุภรัต ชาวพระคลังมหาสมบัติ เอา อาสนะ หมอน กระโถน ขันน้ำ ไปแต่งที่ตั้งไปตั้งถวายพระสงฆ์ให้พอสวดฉัน แล้วให้ชาวพระคลังศุภรัตจัดผ้าสบงถวายพระสงฆ์ ๕๐ ผืน แล้วให้รับเทียนมัดละ ๓๐ เล่ม ๕๐ มัด ธูปมัดละ ๓๐ ดอก ๕๐ มัดต่อท่านข้างในถวายพระสงฆ์ด้วย
อนึ่ง จะเสด็จฯ ออกไปทรงฟังพระสงฆ์สวดพุทธมนต์ เวียนพระเทียนบรรจุพระบรมธาตุ ปรนนิบัติพระสงฆ์ในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม แต่ ณ วันเดือนยี่ ขึ้น ๙ ค่ำ เพลาบ่าย ๑ ขึ้น ๑๐ ค่ำ เพลาเช้า ๑ (รวม) ๒ เพลานั้นให้เจ้าพนักงานภูษามาลา ชาวที่ตำรวจหน้า ตำรวจหลัง รักษาพระองค์ แสงต้น แลจุกช่องล้อมวง ให้พร้อมเหมือนเสด็จฯ ทุกครั้งอย่าให้ขาดได้แต่สิ่งใดสิ่งหนึ่ง
อนึ่ง ให้ชาวพนักงานข้างในแต่งเครื่องนมัสการเครื่องทองใหญ่ส่งให้สนมพลเรือนเชิญไปตั้งในพระอุโบสถวันเดือน ๒ ขึ้น ๙ ค่ำ เพลาบ่าย ๑ ขึ้น ๑๐ ค่ำ เพลาเช้า ๑ (รวม) ๒ สำรับให้มีพุ่มข้าวตอกดอกไม้ธูปเทียนสำหรับเครื่องให้พร้อม แล้วให้ส่งเทียนให้ชาวคลังศุภรัตเล่มละ ๒ บาท มัดละ ๓๐ เล่ม ๕๐ มัด กับธูปมัดละ ๓๐ ดอก ๕๐ มัด สำหรับจะได้ถวายพระสงฆ์ แล้วให้ส่งเทียนให้วิเสทนอกเล่มละ ๑ บาท ๒ สลึง ติดแว่น ๒ ผลัด ๕๔ เล่ม เล่มละ ๑ บาท ยอดบายศรี ๓ เล่ม เล่มละ ๒ สลึง ชะนวน ๒ เล่ม
อนึ่ง ให้วิเสทนอกแต่งบายศรีแก้ว ๑ บายศรีทอง ๑ บายศรีเงิน ๑ (รวม) ๓ สำรับ ให้มีข้าวขันเชิงพานรองน้ำวัก แว่นสามสำรับเวียนเทียน ๆ ติดแว่นเทียนยอดบายศรีเป็นบายศรีดอกไม้ แป้งหอม น้ำมันหอม เครื่องบายศรีพร้อม ให้รับเทียนต่อท่านข้างในหนักเล่มละ ๑ บาท ๒ สลึง ติดแว่น ๓ สำรับ ๒ ผลัด ๕๔ เล่ม เล่มละ ๑ บาท ยอดบายศรี ๓ เล่ม เล่มละ ๒ สลึงชะนวน ๒ เล่ม ให้ยกเข้าไปตั้งในพระอโบสถแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาบ่าย ๒ โมง
อนึ่ง ให้วิเสทฉ้อทานเบิกข้าวสารต่อกรมนา ๕ ถัง หุงถวายพระสงฆ์ ณ วันขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า
อนึ่ง ให้วิเสทหมากพลแต่งเภสัชส่งให้สังฆการีถวายพระสงฆ์ ณ วันเดือนยี่ ขึ้น ๙ ค่ำ บ่าย ตั้งพาน ๕๐ ซอง อังคาส ๕๐ ซอง ขึ้น ๑๐ ค่ำ เช้า ตั้งพาน ๕๐ ซอง อังคาส ๕๐ ซอง
อนึ่งให้ท่านจ่าบัวแต่งสำรับคาวหวาน ถวายพระสงฆ์ ณ วันขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า คาว ๔๕ สำรับ หวาน ๔๕ สำรับ ให้มีขนมจีนน้ำยา สำรับข้าวพระด้วย
อนึ่ง ให้ท่านพนักงานเครื่องเสวยจัดเครื่องเสวยส่งให้เจ้าพนักงานเชิญไปถวาย ณ วัน ขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่
เพลาเช้า $\left. \begin{array}{} \mbox{สมเด็จพระสังฆราช } & \mbox{$\left. \begin{array}{}\mbox{คาว } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{หวาน } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\end{array} \right]$}\\[1.4ex] \mbox{สมเด็จพระพนรัต } & \mbox{$\left. \begin{array}{}\mbox{คาว } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{หวาน } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\end{array} \right]$}\\[1.4ex] \mbox{กรมหมื่นนุชิตชิโนรส } & \mbox{$\left. \begin{array}{}\mbox{คาว } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{หวาน } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\end{array} \right]$}\\[1.4ex] \mbox{เจ้าฟ้ามงกุฎ } & \mbox{$\left. \begin{array}{}\mbox{คาว } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{หวาน } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\end{array} \right]$}\\[1.4ex] \mbox{พระองค์เจ้าอำไพ } & \mbox{$\left. \begin{array}{}\mbox{คาว } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\mbox{หวาน } & \mbox{๑}\\[1.4ex]\end{array} \right]$}\\[1.4ex]\end{array} \right\}$ $\left. \begin{array}{}\mbox{คาว } & \mbox{๕}\\[1.4ex]\mbox{หวาน } & \mbox{๕}\\[1.4ex]\end{array} \right]$ เครื่อง
อนึ่ง ให้พระครูพราหมณ์เข้ามาเจิมแว่นในพระอุโบสถ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาบ่าย ๒โมง ให้พร้อมกัน
อนึ่ง ให้ชาวพระคลังราชการเอาเสื่อลวดไปปูที่ในพระอุโบสถทางเสด็จฯ ให้เร่งมาปูแต่ ณ วันขึ้น ๙ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า แล้วให้เอาเสื่อลวดไปปูที่พระปรางค์บรรจุพระธรรมทางเสด็จฯ แต่ ณ วันขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนยี่ เพลาเช้า อย่าให้ขาดได้ตามรับสั่ง
เวร นายวิสูทธมณเฑียร
นายควร
คัดจากหมายรับสั่ง ร. ๓ จ.ศ. ๑๑๙๖ เลขที่ ๘ สมุดไทยดำ
-
๑. พระปรางค์ ๘ องค์นี้ นับจากเหนือไปใต้ตามตัวเลขดังนี้
๑) พระสัมมาสัมพุทธมหาเจดีย์
๒) พระสัทธัมปริยัติวรมหาเจดีย์
๓) พระอริยสังฆสาวกมหาเจดีย์
๓ องค์นี้นอกพระระเบียง
๔) พระอริยสาวกภิกษุนีสังฆมหาเจดีย์
๕) พระปัจเจกโพธิสัมพุทธมหาเจดีย์
๒ องค์นี้ในพระระเบียงตรงหน้าปราสาทพระเทพบิดร
๖) บรมจักรวรรดิราชามหาเจดีย์
๗) พระโพธิสัตวกฤษฎามหาเจดีย์
๘) พระศรีอริยเมตยะมหาเจดีย์
๓ องค์นี้นอกพระระเบียง
หมายเหตุ ขอให้พึงสังเกตดูหมายเลขที่ ๘ ต่างจากในหมายรับสั่ง คือในหมายรับสั่งเรียกพระชาดกโพธิสัตว์
เชิงอรรถที่ลงไว้นี้คัดจากหนังสือ เรื่อง ราชูปโภคและพระราชฐานฉบับของกองวัฒนธรรมฯ กระทรวงศึกษาธิการ ฉบับพิมพ์ปี ๒๕๐๔ ↩
-
๒. สมเด็จพระสังฆราช (ด่อน) วัดมหาธาตุฯ ↩
-
๓. สมเด็จพระพนรัต (นาค) วัดราชบูรณะ ↩
-
๔. สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ↩
-
๕. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ↩
-
๖. ในหนังสือราชสกุลวงศ์ว่าทรงผนวชอยู่วัดอรุณราชวรารามได้เป็นพระราชาคณะ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เป็นพระราชโอรสรัชกาลที่ ๒ และเจ้าจอมมารดาทองอยู่ ↩
-
๗. พานทองสองชั้นและพานแว่นฟ้าสำหรับวางผ้าพระกฐินก็เรียกว่าพานพระมหากฐิน ที่จริงเครื่องประกอบพระราชอิสริยยศพระมหากษัตริย์ ที่มีคำว่า กฐิน ต่อท้ายอยู่ด้วยนี้เพียงเพื่อช่วยความจำของเจ้าหน้าที่ว่าของเหล่านี้ใช้ในงานพระกฐินเท่านั้น ↩
-
๘. เป็นคำพูดที่ใช้กันทั่วไป ส่วนภาษาหนังสือเป็นกาแฟ ↩