หมายรับสั่ง เรื่อง ให้เตรียมงานพระศพกรมหมื่นนเรศร์โยธี

​อนึ่งให้ตัวสี^๑ ชาววังคุมเครื่องหน้า ๒ คน คุมเครื่องหลัง ๒ คน (รวม) ๔ คน ให้นุ่งสมปักลาย ให้ใส่เสื้อครุยขาว ให้ใส่ลอมพอกมีเกี้ยว ให้ลงไปเตรียมแห่หน้าวัดพระเชตุพน แต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๒ ค่ำ เพลาเช้าย่ำฆ้องรุ่ง

อนึ่งให้ชาวพระราชยานรับเลกต่อพันพุฒ พันเทพราช หามพระราชยานมาศ ๓ ลำคาน ๖๐ คน

หามพระราชยานมีกง (รับ) พระสงฆ์ ๑๒ คน เจ้าโยง ๑๒ คน เจ้าโปรย ๑๒ คน (รวม) ๓๖ คน

(รวม) ทั้งหมด ๙๖ คน นั้นให้นุ่งกางเกงยก ให้คาดผ้าลายทุกคน ให้ไปพร้อมกันที่หน้าวัดพระเชตุพน แต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๒ ค่ำ เพลาเช้าย่ำฆ้องรุ่ง อย่าให้ขาดได้

อนึ่งให้หลวงสำเร็จพระขรรค์ หลวงสรรพอาวุธ จัดพระแสงส่งให้มหาดไทยไปแห่หว่างเครื่องหน้า ๖ องค์ หว่างเครื่องหลัง ๔ องค์ (รวม) ๑๐ องค์ ให้เร่งส่งแต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๑ ค่ำ เพลาเช้า

อนึ่งให้พระมหาราชครูพิธีพราหมณ์จัดนาลิวัน^๒ ตามพระศพ ๖ คน จนถึงพระเมรุเวียน ๓ รอบด้วย

อนึ่งให้พันจันท์ หัวพันมหาดไทย จัดแจงเครื่องเล่น ดอกไม้เพลิงให้พร้อมจะมากน้อยเท่าใด ให้ทูลถามเสด็จวังนอก^๓ เสียก่อน

อนึ่งให้ชาวพระคลังในซ้าย ชาวพระคลังในขวา ชาวพระคลังวิเสท จัดเครื่องไทยทานถวายพระสงฆ์ให้พอ แล้วให้จัดกฤษณา สน จันทน์ กรักขี ไว้สำหรับพระราชทานเพลิง แล้วให้ชาวพระคลังวิเสทจ่ายผ้าขาว ให้ชาวพระภูษามาลาชุบน้ำดับเพลิง ๑๐ ท่อน แล้วให้ชาวพระคลังในชายเอาแม่ขันมีหูไปตั้ง ๔ ทิศ สำหรับใส่น้ำเลี้ยงเพลิง แล้วให้เอามู่ลี่ไปกั้นพลับพลาแต่งที่ข้างในด้วย

อนึ่งให้จัตุสดมภ์ทั้ง ๔ กรม ซ่อมแซมต้นกัลปพฤกษ์อย่างน้อยให้งามดี ให้ยกเอาไปตั้งทั้ง ๔ ต้น ให้ทำบันได ให้ทำไม้เสียบต้นกัลปพฤกษ์ให้พร้อม

​อนึ่งให้ชาวพระคลังศุภรัตเอาอาสนะ ม่าน หมอน เสื่ออ่อน เสื่อลวด ไปแต่งที่ถวายพระสงฆ์สวด พระสงฆ์ฉัน ทั้ง ๔ ทิศ ทั้งในพระเมรุด้วยให้พอ

อนึ่งให้ชาวพระคลังมหาสมบัติ เอากระโถน เอาขันน้ำ ไปตั้งถวายพระสงฆ์สวด พระสงฆ์ฉัน เพลาเช้า เพลาเพลให้พอทั้ง ๔ ทิศ แล้วให้เกณฑ์พระหลวงขุนหมื่นเข้าซุ้มทิ้งทาน ตำรวจรักษาต้นกัลปพฤกษ์ให้พร้อม วันละกี่ต้น ๆ ละเท่าใดไม่แจ้ง ให้กราบทูลพระกรุณาเสียก่อน แล้วให้เอาพานทองมหากฐิน ๒ ชั้น ไปตั้งสำหรับรับผ้าสดับปกรณ์ที่พระเมรุด้วย จัดกลองชนะ ๘๐ คน จ่าปี่ ๑ จ่ากลอง ๑ (รวม) ๒ คน (รวม) ๘๒ คน แตรงอน ๒๐ คน แตรฝรั่ง ๑๒ คน (รวม) ๓๒ คน สังข์ ๒ คน (รวม) ๓๔ คน (รวมทั้งหมด) ๑๑๖ คน นั้นให้นุ่งกางเกงใส่เสื้อใส่หมวกแดง ตามกระบวนแห่ แต่คนตีกลองนั้นรับต่อพันพุฒ พันเทพราช ๘๐ คน ให้ลงไปพร้อมกันหน้าวัดพระเชตุพน แต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๒ ค่ำ เพลาย่ำรุ่ง

อนึ่งให้พระสัสดีซ้าย พระสัสดีขวา เกณฑ์ราชวัติฉัตรเบญจรงค์ ๙ ชั้น ไปปักรายแต่หอกลอง ตามถนนขึ้นมาจนถึงพระเมรุ แล้วให้ปักรายในสำทร่าง ให้รอบทั้ง ๔ ด้าน และให้มีร้านน้ำด้วย แล้วให้กั้นผ่าศาลาโรงธรรม เป็นโรงวิเสทหมากพลู ให้ทำให้มั่นคงจงดีให้แล้วแต่ ณ วันเดือน ๗ ขึ้น ๑๕ ค่ำ

อนึ่งให้หัวป่าก์พ่อครัวรับเครื่องน้ำชาต่อวิเสทหมากพลู ต้มน้ำถวายพระสงฆ์ กลางวัน กลางคืน ให้พอสวดพอฉันทั้ง ๔ ทิศ

อนึ่งให้ชาวนาฬิกาเอาหม้ออบไฟไปใส่เสลี่ยงแห่พระศพ และคนนั้นรับต่อพันพุฒพันเทพราชมาหาม ๘ คน แต่เสลี่ยงนั้นยืมต่อชาวพระราชยานแลคนนั้นนุ่งกางเกงมัสรูเกี้ยวผ้าลาย ทุกคนให้ลงไปพร้อมกันหน้าวัดพระเชตุพน แต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๒ ค่ำ เพลาเช้าย่ำรุ่ง

อนึ่งให้ชาวพระคลังราชการเอาเสื่อลวดไปปู(ใน)พลับพลา (ที่)ขุนนางเฝ้าในพระเมรุ ในสำทร่างให้พอ แลที่พลับพลาพักด้วย แล้วให้จ่ายน้ำมันมะพร้าวให้ ๔ ตำรวจตามโคมระย้าให้พอ ให้สนมพลเรือนตามระย้าแถวแขวนในพระเมรุ ตามตะเกียงกิ่งในพระเมรุให้พอ

อนึ่งให้ชาวพระคลังพิมานอากาศ เอาฉากไปตั้ง เอาพรมไปปูในพระเมรุเหมือนอย่างพระศพครั้งก่อน แล้วให้เอาถ้วยแก้วไปใส่ในพระเมรุ ระย้าแถว ห่วงเหล็กมีกิ่ง

อนึ่งให้ ๘ ตำรวจปลูกพลับพลา ปลูกที่ข้างหน้าข้างใน ที่ขุนนางเฝ้า ที่สรงลงบังคนให้ทำฉนวนลับแลด้วยให้พร้อม แล้วให้เอาพระแท่นไปตั้งรับเสด็จที่พลับพลาที่ข้างหน้าสมเด็จ ๑ ข้างในสมเด็จ ๑ (ที่) สมเด็จพระพันวษา ๑ (รวม) ๓ แห่ง แล้วให้เอาราวร่มไปปักในสำทร่าง มุมพระเมรุทิศ ๑ ร่มโคมระย้า ๑ ร่มดอกไม้รุ่ง ๒ สี่ทิศเป็นร่มโคมระย้า ๔ ร่ม ดอกไม้รุ่ง ๘ แล้วให้เบิกน้ำมันมะพร้าวต่อพระคลังราชการ มาตามให้พอทั้ง ๔ วัน ๔ คืน แล้วให้เอาพานเครื่องสูงไปตั้งรับ เครื่องสูง ๑๒ พาน และการสิ่งใดๆกระทำให้เร่งรัด แจ้งไว้ให้พร้อมกันกำหนด อย่าให้ขาดแต่สิ่งใดสิ่งหนึ่งได้

​อนึ่งให้นายด้านวังหน้าที่หน้าด้านพระเมรุทั้ง ๔ ด้าน ให้มารับเอาอ่างจีนใหญ่ต่อชาวพระคลังในซ้าย ไปตั้งในสำทร่าง ๆ ละ ๔ ใบ ๔ ด้าน เป็นอ่าง ๑๖ ใบ ให้เอาไปตั้งแต่ ณ วันเดือน ๗ ขึ้น ๑๕ ค่ำ

อนึ่งให้ชาวพระคลังในซ้ายจัดอ่างจีนส่งให้นายด้านพระเมรุวังหน้า นายละ ๔ ใบ ๔ นาย เป็นอ่าง ๑๖ ใบ ให้เร่งส่งแต่ ณ วันเดือน ๗ ขึ้น ๑๕ ค่ำ

อนึ่งให้สนมพลเรือนรับมหาดเล็กทั้ง ๔ เวร แต่งตัวเป็นอินทร์พรหม ๒๐ คน แล้วให้ลงไปพร้อมกันที่หน้าวัดพระเชตุพน แต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๒ ค่ำ เพลาเช้าย่ำรุ่งแล้วให้รับพานทอง รองขันข้าวตอกทอง มีดหมาก ซองแว่นทอง ต่อวิเสท ส่งให้ชาวพระภูษามาลาสำหรับโยงพระศพ แล้วให้รับเครื่องนมัสการ เครื่องตะบะมุกเชิง ต่อท่านพนักงานข้างใน เชิญไปตั้งบูชาพระอภิธรรม พระสงฆ์สวด ๔ สำหร่าง วันละ ๔ สำรับ ให้มีพุ่มข้าวตอกพุ่มดอกไม้ สำหรับเครื่องให้พร้อม กับเทียนดูหนังสือเล่มละ ๑ ตำลึง วันหนึ่ง ๑๖ เล่ม ๔ วัน ๖๔ เล่ม คืนหนึ่ง ๑๖ เล่ม ๔ คืน ๖๔ เล่ม (รวม) ๑๒๘ เล่ม เครื่องเล่มละ ๒ บาท วันหนึ่ง ๘๐ เล่ม ๔ วัน ๓๒๐ เล่ม คืน ๘๐ เล่ม ๔ คืน ๓๒๐ เล่ม (รวม) ๖๔๐ เล่ม ธูปสำหรับ ให้พร้อมแล้วให้ (รับ) น้ำชาต่อหัวป่าก์พ่อครัว ถวายพระสงฆ์เพลากลางวัน เพลากลางคืน แล้วให้ยืมเตียงลายกำมะลอ^๔ ต่อหมื่นสกลวิชิตมารองรับผ้าสดับปกรณ์ ๒ เตียง แล้วให้เอาตารางเหล็ก พล้อ ขอคีม สำรับปิดทองน้ำตะกู^๕ ให้งามดีสำหรับพระราชทานเพลิง แล้วให้เอาเสื่อ พรม ม่าน ไปแต่งที่สมเด็จพระพันวษา ที่ข้างใน ณ พลับพลาให้พอ และเมื่อวันพระราชทานเพลิงนั้น ให้รับต่อกรมพระนครบาลน้ำใส่แม่ขันตั้ง ๔ ทิศ ยอดกล้วยส่งชาวภูษาชาวมาลา สำหรับทำเพดานประกอบฐานพระเพลิง แล้วให้จัดขุนหมื่นนุ่งสมปักลาย ใส่เสื้อครุยขาวถือบัวรับผ้าโยง ๔ คน แล้วให้ จัดการให้พร้อม

อนึ่งให้กรมพระนครบาลเอาต้นกล้วย พลับพลึง มาส่งให้สนมพลเรือนสำหรับประกอบฐานพระเพลิง เพดานน้อยใหญ่ให้พอ ให้เร่งเอาส่ง แต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๓ ค่ำ เพลาเช้า แล้วให้ตักน้ำส่งให้สนมพลเรือน จะได้ใส่แม่ขันให้เต็มทั้ง ๔ ทิศสำทร่าง สำหรับเลี้ยงเพลิงพระศพแล้ว แล้วให้ตัดไม้เขียวให้งามดี ยาว ๕ ศอก ๖ ศอก สองอันส่งให้สนมพลเรือน ๆ จะได้ส่งให้ชาวพระภูษามาลา สำหรับฐานตารางเหล็ก

​อนึ่งให้พันพุฒ พันเทพราช จ่ายเลกให้ชาวพระอภิรมย์เชิญเครื่องสูงหน้า ๕๐ หลัง ๒๔ (รวม) ๗๔ คน

ให้ชาวพระราชยานหามพระยานุมาศ ๖๐ คน หามพระราชยาน พระสงฆ์ ๑๒ คน หามพระราชยานโยง ๑๒ คน หามพระราชยานโปรย ๑๒ คน (รวม) ๓๖ คน (รวม) ๙๖ คน

ให้ชาวนาฬิกาหามหม้ออบไฟ ๘ คน ให้พระราชมานูตีกลองชนะ ๘๐ คน

ให้เร่งจ่ายแต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๑ ค่ำ

อนึ่งให้สังฆการีนิมนต์พระสงฆ์สวดพระอภิธรรม สำทร่าง ๆ ละ ๑๖ รูป ๔ ทิศ เป็นพระสงฆ์ ๖๔ รูป พระราชทานฉันเช้าวันละ เพลวันละ รูป แล้วให้รับเภสัชอังคาสตั้งหัวท้ายหนังสือ ฉันเช้า เพล รับยาเสียงสวดเพลากลางวัน กลางคืน ทุกวัน ทุกคืน ไปจนถึง ณ วันเดือน ๗ แรม ๕ ค่ำ

อนึ่งให้ล้อมวังซ้าย ล้อมวังขวา เกณฑ์ไพร่ตักน้ำใส่อ่างจีนถวายพระสงฆ์ในสำทร่างทั้ง ๔ ด้าน ให้พอ ให้เร่งตัก แต่ ณ วันเดือน ๗ แรม ๒ ค่ำ เพลาเช้าไปจนถึง ณ วันเดือน ๗ แรม ๕ ค่ำ จึงเสร็จการ แล้วให้คอยตักเติม อย่าให้น้ำขัดสนได้

อนึ่งให้ชาวพระภูษา ชาวพระมาลา จัดขุนหมื่นขึ้น ให้นุ่งสมปักลาย ให้ใส่เสื้อครุยขาว ให้ใส่ลอมพอก^๖ มีเกี้ยว เชิญพระกลด ๔ คน ให้นุ่งสมปักลาย ให้ใส่เสื้อครุยขาวขึ้นประคองพระโกศ ๒ คน (รวม) ๖ คน ให้ลงไปพร้อมกันที่วัดพระเชตุพน สำหรับจะได้โยงโปรยพระศพด้วย แล้วให้เบิกผ้าขาวต่อชาวพระคลังวิเสท ทำผ้าชุบน้ำดับเพลิงพระศพ ๑๐ ท่อน แล้วให้เอาพระภูษาไปผูกสำหรับพระสงฆ์สดับปกรณ์ด้วย แล้วให้รับ พาน ขันข้าวตอก มีดหมาก ซองแว่น ต่อสนมพลเรือน ส่งให้พระองค์เจ้าโยงพระศพ แล้วให้ยืมเตียงลายกำมะลอต่อท่านข้างใน ส่งให้สนมพลเรือน ไปตั้งรับพานรองผ้าสดับปกรณ์สองเตียง

อนึ่งให้หมื่นราชพิจิต หมื่นอินทร จัดแจงเอาม่านไปผูก เอาที่ไปแต่งที่พลับพลาเหมือนอย่างพระศพทุกครั้ง ให้ไปจัดแจงให้แล้ว แต่ ณ วันเดือน ๗ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เพลาเช้า

อนึ่งให้ชาวพระคลังแสงสรรพยุทธ เอาสีไปดาด เอาอินทรธนูไปติดพลับพลาเหมือนอย่างพระศพทุกครั้ง และให้เจ้าพนักงานผู้ซึ่งต้องเกณฑ์ทั้งนี้ สิ่งใดไม่แจ้งให้ไปดูกระบวนตารวที่เสด็จวังนอกนั้นเถิดตามรับสั่ง

คัดจากหนังสือรับสั่ง ร.๓ จ.ศ. ๑๑๙๓ เลขที่ ๕ สมุดไทยดำ