วันที่ ๑๔ สิงหาคม ร.ศ. ๑๒๕

วันที่ ๑๔ สิงหาคม ๓๙ร.ศ. ๑๒๕

ถึงพระยาสุขุม

ด้วยได้รับหนังสือลงวันที่ ๑๒ สิงหาคมนั้นแล้ว มีความยินดีที่ได้ทราบข่าวว่าตลับ^๑ ยังชั่วถึงเดินได้ ขอให้ช่วยบอกขอบใจที่ฝากมะม่วงมาให้น่ากินจริงๆ การพระที่นั่ง^๒นั้นยอมเชื่อเสียแล้วว่าเห็นจะแล้ว เพราะเอื้อถึงเพียงนี้ เรื่องท่อน้ำได้บอกให้ดุ๊ก^๓รู้แล้วก็ติดอึ้งอยู่เหมือนกัน เรื่องระดับดินได้เอะอะกันแต่แรกว่าจะพา​ให้ต้องถมดินตามขึ้นไป แต่พระสถิตย์^๔ว่าฝรั่งเขาไม่ยอม เผื่อพระที่นั่งจะซุดลง จึ่งยกขึ้นไว้ถึงคืบ ๑ การที่จะถมดินรอบนอกขึ้นมาหานั้นไม่ไหว จะสิ้นเงินมากไม่ใช่น้อย ทั้งหญ้าก็จะไม่ขึ้นทันเป็นอันขาด เพราะกว่าจะถมดินเสร็จก็พอตกน่าแล้ง ดุ๊กพุ่งจะให้เอนระดับลงไป ก็ได้ขัดคอกันว่าถ้าเช่นนั้นปลายท่อจะลงไปจมอยู่ในสระ เมื่อเช่นนั้นก็ยังนึกแก้อย่างไรไม่ออก ขอผัดไปตรึกตรอง เรื่องพัดลมนั้นได้ว่าเองว่ารกรุงรังนัก ถ้าขายคนอื่นไม่ได้ ขายกันเองในกระทรวงวังก็ได้ ได้เคยพูดกับกรมหลวงนริศ^๕ไว้บ้างแล้วให้เริ่มหาพัดตั้งเสีย ถ้าไม่มีควรสั่งก็จะต้องสั่ง ช่างเขียนนั้นเห็นจะไม่สำเร็จ มันจะดูให้งามอย่างฝรั่ง คนไทยมันจะมีงามอย่างฝรั่งที่ไหน เรื่องที่เขียนนั้นก็เป็นเรื่องไทย แต่ให้มันเขียนตามความคิดฝรั่ง ลองว่ากันดูให้หมดท่า ถ้าเห็นไม่ได้จริงแล้วที่ควรจะเขียนเป็นลายก็เขียนเป็นลาย ที่ควรจะติดรูปภาพฉากฝรั่งก็เว้นไว้ติดรูปภาพฝรั่ง ให้ตกลงเสียดีกว่ารั้งรออยู่เช่นนี้ เรื่องวอเตอร์คลอเสตที่คิดจัดนั้นดี แต่ท่านพวกอินยิเนียเหล่านี้เดาทั้งนั้น ด้วยเมืองฝรั่งไม่เหมือนกับเมืองเรา แล้วประกอบไปด้วยทิฐิมานะกล้า ต่อผิดแท้ทีเดียวจึงจะยอมรับว่าใช้ไม่ได้ เขา​ก็ไม่ต้องเสียอะไร แต่เราเป็นผู้เสียเงิน ขอให้สังเกตในใจไว้ว่า ที่แผ่นดินสวนดุสิตนั้น ขุดลงไปคืบ ๑ ฤๅคืบเศษก็ถึงน้ำขอให้ป้องกันน้ำที่จะซึมเข้าและซึมออกให้จงดี

มีความยินดีที่ได้ทราบว่าการยารั่วเป็นอันสำเร็จ และหลังคามุขแล้วสำเร็จ ทั้งคิดเรื่องถังน้ำด้วยแล้วนั้น

มิสเตอร์ชอ^๖ กรมนเรศ^๗ จะต้องการก็ดีเราจะได้ไม่ต้องเปลืองเงินมาก .....................................................................................................................................................................................................................................................

กำหนดกลับนั้นจำกัดตัว คือจะได้หล่อพระพุทธรูปพระชนม์พรรษาในวันที่ ๓๑ เดือนนี้ สวดมนต์วันที่ ๓๐ คงจะต้องกลับลงไปถึงวันที่ ๓๐ ให้คิดกะใจว่าจะไปดูงานแห่งใดบ้างก็ขึ้นมาตามกำหนดวันให้พอแก่งาน คงเป็นวันได้ตามเสด็จกลับวันที่ ๓๐

การที่มานี้สนุกดี แต่ไม่ใช่อย่างโสมมเป็นต้นแท้เช่นครั้งก่อน เจือออฟิศเชียลอยู่บ้าง สังเกตได้ว่าร่างกายไม่ไวอย่างแต่ก่อน ที่ว่านี้ไม่ใช่งุ่มง่ามหนักตัว คืออาการที่ไม่สบายเมื่ออยู่กับที่ เปลี่ยนที่เคยหายได้เร็วๆ ครั้งนี้ช้าไป ลางทีก็รื้อกลับ แต่นับว่าได้กำไร การที่เป็นเช่นนี้ก็เห็นจะเป็นด้วยเครื่องจักรมันเก่าแก้ยากขึ้นทุกที

สยามินทร์